Jakie atesty muszą mieć opakowania z kartonu?

Opakowania kartonowe towarzyszą nam każdego dnia: widzimy je na sklepowych półkach, są wykorzystywane do pakowania towarów sprzedawanych online, a nawet dbają o bezpieczeństwo zakupionych produktów spożywczych. Ostatnie zastosowanie stawia przed nimi naprawdę wysokie wymagania – opakowania dedykowane do kontaktu z żywnością muszą być przecież w pełni bezpieczne. Jakie atesty powinny posiadać rozwiązania wykonane z kartonu? I dlaczego jest to tak ważne? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule.

 

Dlaczego wysoka jakość opakowań jest tak ważna?

Chociaż opakowania kartonowe kojarzą nam się przede wszystkim z prostotą, proces ich tworzenia jest skomplikowany i wymaga zastosowania wielu materiałów. Aby produkt końcowy był w pełni bezpieczny dla ludzi, konieczne jest więc pamiętanie o rygorystycznych wymaganiach – i to na każdym etapie procesu tworzenia. Co ważne, wymogi te obowiązują na różnych szczeblach: zarówno lokalnych i krajowych, jak i międzynarodowych. Szczególne znaczenie ma proces tworzenia opakowań dedykowanych do kontaktu z żywnością. O jakich zasadach muszą pamiętać producenci?

 

Jakie wymagania muszą spełniać opakowania kartonowe?

Przed wprowadzeniem opakowań kartonowych na rynek muszą one spełniać wymogi zawarte w tzw. Rozporządzeniu Ramowym. Zawarte w nim zasady dotyczą m.in. tego, jakie materiały mogą zostać wykorzystane w procesie produkcji, a jakie są surowo zabronione, z powodu swojego niebezpiecznego charakteru.

Ocena ryzyka dotyczy np. klasy masy włóknistej, i to niezależnie od tego, czy włókna są włóknami pierwotnymi, czy pochodzą z makulatury. Pod szczególną obserwacją znajdują się również dodatki chemiczne, które, choć niekiedy konieczne, nie zawsze mogą zostać wykorzystane w czasie tworzenia opakowań dedykowanych do kontaktu z żywnością. Opracowywane są specjalne listy, które określają dodatki możliwe do zastosowania. Jeśli jakiś składnik nie znajdzie się na liście, ale jednocześnie nie jest zabroniony, podlega on dodatkowej ocenie.

Pod uwagę brane są następujące wytyczne:

• nie wykryto migracji do żywności lub obecności płynów modelowych imitujących żywność (przy granicy wykrywalności wynoszącej co najmniej 10 µg/kg żywności), a substancja nie jest sklasyfikowana jako „mutagenna”, „rakotwórcza” ani „działająca szkodliwie na rozrodczość” (zgodnie z określonymi kryteriami w sekcjach 3.5, 3.6. i 3.7 sekcji I rozporządzenia nr 1272/200816), a jednocześnie substancja nie została zaprojektowana jako nanomateriał,
• substancja jest bezpośrednim dodatkiem do żywności i/ lub znajduje się na liście pozytywnej innych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, a przy tym przestrzegane są wszelkie ograniczenia,
• przeprowadzono ocenę ryzyka (opartą na przykład na progu podejścia toksykologicznego).

Co ważne, opakowania kartonowe dopuszczone do kontaktu z żywnością muszą zostać odpowiednio oznaczone przed zastosowaniem. Konieczne elementy to:

• zwrot „Do kontaktu z żywnością” lub zwrot oznaczający szczególne zastosowanie, np. „Filtry do ekspresów do kawy”,
• specjalne instrukcje dotyczące bezpiecznego i właściwego użytkowania (w razie potrzeby),
• nazwa dostawcy (producent, przetwórca lub sprzedawca),
• informacje zapewniające identyfikowalność.

Czy istnieją wymagania krajowe dotyczące opakowań kartonowych?

Wymagania krajowe, o których należy pamiętać to:

• zgodność z normą PN-P-50430:1998 „Papier i tektura – Wymagania zdrowotne dotyczące materiałów stosowanych do bezpośredniego kontaktu z żywnością”,
• zawartość fenolu: do 10 mg/kg,
• zawartość formaldehydu: do 10 mg/kg,
• zawartość metali: nie więcej niż (mg/kg): arsen – 1; miedź – 15; żelazo – 120; cynk – 25; ołów – 10; kadm – 1,
• zawartość chlorków: do 35 mg/kg,
• brak migracji jeśli chodzi o rozjaśniacze optyczne.

Wiele osób wskazuje także na konieczność uważnego podejścia do sprawy zawartości olejów mineralnych (MOSH, MOAH, POSH). Praktyka pokazuje, że na poziomie europejskim nie stworzono żadnych konkretnych regulacji, co oznacza, że należy uwzględnić ogólne przepisy rozporządzenia (WE) nr 1935/2004. Na uwagę zasługuje jednak fakt, że tzw. unijny wykaz substancji dozwolonych wymienia jedynie trzy tego typu produkty jako dopuszczalne:

• woski parafinowe, rafinowane, otrzymane z ropy naftowej lub syntetycznych węglowodorów,
• białe oleje mineralne, parafinowe, otrzymane z węglowodorów pochodnych ropy naftowej,
• ropopochodne żywice węglowodorowe (uwodornione).